Program opcji na akcje spółki z siedzibą w Luksemburgu

W dniu 25.02.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa w programie opcji na akcje spółki z siedzibą w Luksemburgu, tj. nabycia opcji na akcje, wprowadzenia w 2010 r. modyfikacji programu oraz sprzedaży opcji na rzecz spółki z siedzibą w Luksemburgu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca, zaangażowany w polskiej spółce C. Sp. z o.o., jest uczestnikiem programu M. (dalej jako: „Program”), prowadzonego przez spółkę F. S.A. z siedzibą w Luksemburgu (dalej jako: „Spółka F.”), który został wprowadzony w celu zwiększenia zaangażowania pracowników w sprawy i wyniki finansowe spółek należących do grupy. Na podstawie Programu, Wnioskodawcy zostały przyznane tzw. S. (dalej jako: „opcje na akcje”), które upoważniały Wnioskodawcę, pod pewnymi warunkami, do zakupu akcji nowej emisji po stałej cenie w spółce luksemburskiej będącej spółką akcyjną. Oznacza to, że Wnioskodawca objął akcje w ramach Programu jako ich pierwszy właściciel.

Prawo do objęcia akcji spółki luksemburskiej nie zostało przyznane Wnioskodawcy na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy tej spółki.

Przyznane Wnioskodawcy opcje na akcje nie były oferowane w ramach oferty publicznej, a ponadto opcje te nie były notowane na giełdzie papierów wartościowych.

Przyznane Wnioskodawcy opcje na akcje mogły automatycznie wygasnąć bez prawa do jakiejkolwiek rekompensaty, jeśli zatrudnienie Wnioskodawcy w spółce należącej do grupy F. S.A. zostałoby zakończone.

Koszty związane z realizacją Programu nie były / nie są ponoszone przez spółkę polską.

W ramach programu Wnioskodawca otrzymał 17.750 opcji na akcje. Co do zasady przyznane opcje były niezbywalne, za wyjątkiem możliwości przekazania ich spółce, w której jedynym właścicielem jest Wnioskodawca, jego małżonka bądź dzieci.

W 2010 r. zostały wprowadzone modyfikacje do Programu i zgodnie z nowymi zasadami Spółka F. wyraziła zgodę na odstąpienie od zakazu zbywalności opcji na akcje, w stosunku do których Wnioskodawca nie nabył prawa do realizacji w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków:

• Wnioskodawca zaakceptuje ofertę złożoną przez S., z siedzibą w Luksemburgu (dalej jako: „Spółka S.”) dotyczącą sprzedaży wszystkich posiadanych opcji na akcje, w stosunku do których nie nabył prawa do ich realizacji,
• Wnioskodawca zrealizuje wszystkie opcje na akcje, w stosunku do których nabył prawo do ich realizacji.

W związku z tym, w 2010 r. Wnioskodawca sprzedał na rzecz spółki S. 13.501 opcji, w stosunku do których nie nabył prawa do realizacji.

Z uwagi na stwierdzone braki formalne wniosku, tut. organ podatkowy pismem z dnia 28.04.2011 r. Nr IPPB2/415-205/11-2/MG (data nadania 28.04.2011 r., data odbioru 10.05.2011 r.) wezwał Wnioskodawcę do ich uzupełnienia poprzez wskazanie:

• w którym roku przyznane zostały Wnioskodawcy w ramach programu opcje na akcje spółki z siedzibą w Luksemburgu…,
• czy przedmiotowe opcje na akcje przyznane zostały Wnioskodawcy nieodpłatnie…,
• w jakiej formie prawnej mogło nastąpić „przekazanie” opcji na akcje spółce, w której jedynym właścicielem jest Wnioskodawca, jego małżonka bądź dzieci oraz czy mogło nastąpić to w sposób odpłatny, bądź nieodpłatnie…,
• czy przyznane Wnioskodawcy opcje na akcje stanowią pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538 ze zm.),
• czy w związku z wprowadzoną w 2010 r. modyfikacją programu – opcje stanowią papier wartościowy, o którym mowa art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Wnioskodawca uzupełnił braki formalne wniosku w ustawowym terminie, pismem z dnia 16.05.2011 r. (data nadania 16.05.2011 r., data wpływu 19.05.2011 r.), w którym poinformował, że:

1. Termin przyznania tzw. S. (dalej: „opcje na akcje”). Przedmiotowe opcje na akcje zostały przyznane Wnioskodawcy w 2006 roku. Jednakże należy podkreślić, iż w momencie przyznania opcji Wnioskodawcy, ich późniejsza realizacja nie była pewna. W szczególności Wnioskodawca mógł utracić prawo do realizacji opcji i tym samym nie uzyskać żadnego dochodu, jeśli np. zatrudnienie Wnioskodawcy w spółce należącej do grupy spółek należących do emitenta opcji zostałoby w określony sposób zakończone przed określonym momentem nabycia uprawnienia do realizacji opcji.
2. Forma przyznania opcji na akcje. Przedmiotowe opcje na akcje zostały przyznane Wnioskodawcy nieodpłatnie.
3. Forma „przekazania” opcji na akcje spółce, w której Wnioskodawca, jego małżonka bądź dzieci byli jedynymi właścicielami. Program motywacyjny przewidywał, iż opcje na akcje są niezbywalne. Jedynym wyjątkiem od zasady niezbywalności opcji na akcje była możliwość przekazania opcji na akcje spółce, w której jedynym właścicielem jest Wnioskodawca, jego małżonka bądź dzieci. Program nie określał szczegółowej formy ani zasad „przekazania” opcji na akcje spółce, w której Wnioskodawca, jego małżonka bądź dzieci byli jedynymi właścicielami.Należy jednocześnie zauważyć, iż mając na uwadze wyżej wskazane zasady Programu, zgodnie z którymi w określonych sytuacjach opcje na akcje mogły wygasnąć, również w hipotetycznej sytuacji, gdyby opcje na akcje zostały „przekazane” spółce, w której Wnioskodawca, jego małżonka lub dzieci byliby jedynymi właścicielami, ich późniejsza realizacja nie była pewna (możliwa była utrata prawa do realizacji opcji i tym samym nieuzyskanie żadnego dochodu).
4. Czy przyznane opcje na akcje stanowią pochodny instrument finansowy. Stosownie do treści art. 5a pkt 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm., dalej: „UPDOF”), za pochodne instrumenty finansowe uważa się instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538 ze zm., dalej: „UOIF”), czyli m. in.: nie będące papierami wartościowymi (…) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne.Z kolei, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 149, poz. 1674) instrument pochodny – to instrument finansowy, którego:
   1. wartość jest zależna od zmiany wartości instrumentu bazowego, to jest określonej stopy procentowej, ceny papieru wartościowego lub towaru, kursu wymiany walut, indeksu cen lub stóp, oceny wiarygodności kredytowej lub indeksu kredytowego albo innej podobnej wielkości i
   2. nabycie nie powoduje poniesienia żadnych wydatków początkowych albo wartość netto tych wydatków jest niska w porównaniu do wartości innych rodzajów kontraktów, których cena podobnie zależy od zmiany warunków rynkowych, i
   3. rozliczenie nastąpi w przyszłości.

   W związku z powyższym, uwzględniając charakter Programu, w którym uczestniczył Wnioskodawca, przyznane mu opcje na akcje wykazują następujące cechy pochodnego instrumentu finansowego:

   • w momencie nabycia uprawnienia do realizacji opcji, Wnioskodawca nabył prawo do nabycia akcji po określonej z góry cenie, oraz:
   • wartość przedmiotowych opcji na akcje jest uzależniona od ceny papieru wartościowego (tj. akcji),
   • nabycie przedmiotowych opcji na akcje nie powoduje poniesienia żadnych wydatków początkowych, oraz
   • rozliczenie transakcji nastąpi w przyszłości.
5. Czy w związku z wprowadzoną w 2010 r. modyfikacją Programu opcje stanowią papier wartościowy w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. b) UOIF. Stosownie do treści art. 3 pkt 1 lit. b) UOIF przez papiery wartościowe rozumie się inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w art. 3 pkt 1 lit. a (tj. m. in. akcji), lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne). Z ww. przepisu wynika, iż papier wartościowy stosownie do treści art. 3 pkt 1 lit. b UOIF powinien spełniać następujące warunki:
   • stanowi zbywalne prawo majątkowe, oraz
   • powstaje w wyniku emisji, oraz
   • inkorporuje uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w art. 3 pkt 1 lit. a (tj. m. in. akcji) lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne).

   W związku z powyższym, uwzględniając charakter Programu i wprowadzoną w 2010 r. modyfikację Programu, w którym uczestniczył Wnioskodawca, przyznane Wnioskodawcy opcje na akcje wykazują w opinii Wnioskodawcy następujące cechy papieru wartościowego w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. b) UOIP:

   • opcje na akcje uprawniały do nabycia akcji po określonej cenie, jeżeli zajdą określone okoliczności,
   • co do zasady były niezbywalne, jednakże:
     • mogły zostać przekazane spółce, w której jedynym właścicielem był Wnioskodawca, jego małżonka lub dzieci, oraz
     • po wprowadzonej w 2010 r. modyfikacji do programu wszystkie opcje na akcje, w stosunku do których Wnioskodawca nie nabył prawa do realizacji mogły zostać zbyte na rzecz jednego określonego podmiotu (spółka S.), pod warunkiem, że jednocześnie Wnioskodawca zrealizuje wszystkie opcje na akcje, w stosunku do których nabył prawo do ich realizacji.

Opcje nie były oferowane w ramach oferty publicznej i nie były notowane na giełdzie papierów wartościowych. Zgodnie z zasadami programu, spółka luksemburska będąca wystawcą opcji, prowadziła rejestr wszystkich wystawionych opcji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z uczestnictwem w Programie, przychód podlegający opodatkowaniu powstał po stronie Wnioskodawcy dopiero w momencie sprzedaży opcji (a nie na żadnym wcześniejszym etapie) i w konsekwencji powinien on zostać zakwalifikowany jako przychód z kapitałów pieniężnych opodatkowany z zastosowaniem 19% stawki podatkowej…

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy przychód z tytułu uczestnictwa w Programie podlegający opodatkowaniu powstał dopiero w momencie sprzedaży opcji na akcje i powinien on zostać zakwalifikowany jako przychód z kapitałów pieniężnych opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych według 19% stawki, tj. na zasadach określonych w art. 30b ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm., dalej jako „UPDOF”).

W momencie przyznania opcji na akcje Wnioskodawca nie uzyskał przychodu. Wynika to z faktu, iż w szczególnych przypadkach określonych w Programie, Wnioskodawca mógł te prawa utracić. Dodatkowo, warto podkreślić, iż opcje te nie były przedmiotem obrotu na rynkach finansowych i tym samym nie było możliwe określenie ich wartości rynkowej.

Ponadto zdaniem Wnioskodawcy przychód nie powstał także w momencie odstąpienia przez Spółkę F. zakazu zbywalności przyznanych Wnioskodawcy opcji na akcje. Cechą opcji na akcje jest to, że generują one dochód w przyszłości, tj. w momencie, w którym są one zbywane.

Takie wnioski wynikają z analizy poniższych przepisów.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 UPDOF, źródłami przychodów są między innymi kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a) –c).

Z kolei za przychody z kapitałów pieniężnych, uważa się między innymi przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych (takich jak np. opcje na akcje) oraz z realizacji praw z nich wynikających (art. 17 ust. 1 pkt 10 UPDOF).

Stosownie do art. 5a pkt 13 UPDOF, ilekroć w ustawie mowa jest o pochodnych instrumentach finansowych oznacza to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 1, poz. 2) o obrocie instrumentami finansowymi.

W myśl tego przepisu instrumentami finansowymi są:

1. papiery wartościowe;
2. niebędące papierami wartościowymi:
   1. tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania,
   2. instrumenty rynku pieniężnego,
   3. finansowe kontrakty terminowe, oraz inne równoważne instrumenty finansowe rozliczane pieniężnie, umowy forward dotyczące stóp procentowych, swapy akcyjne, swapy na stopy procentowe, swapy walutowe,
   4. opcje kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych, opcje na stopy procentowe, opcje walutowe, opcje na takie opcje, oraz inne równoważne instrumenty finansowe rozliczane pieniężnie,
   5. prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od wartości oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, mierników i limitów wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń (pochodne instrumenty towarowe),
   6. inne instrumenty, jeżeli zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym na terytorium państwa członkowskiego lub są przedmiotem ubiegania się o takie dopuszczenie.

Jak wynika z powyższego, pojęcie pochodnych instrumentów finansowych obejmuje swoim zakresem również przyznaną osobom uprawnionym opcję, czyli prawo do nabycia w przyszłości akcji spółki. Dlatego też należy stwierdzić, że sprzedaż opcji na akcje stanowi przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7, w związku z art. 17 ust. 1 pkt 10 UPDOF.

Zgodnie z art. 30b UPDOF, dochodem z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych jest różnica pomiędzy sumą przychodów uzyskanych z tego zbycia, a kosztami uzyskania przychodu (w przypadku zapłaty pieniężnej – kwotą poniesionych wydatków na nabycie opcji). Tak określony dochód nie podlega łączeniu z innymi przychodami podatnika i jest opodatkowany 19% podatkiem, płatnym do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, na podstawie zeznania podatkowego PIT-38.

Powyżej zaprezentowane stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają także interpretacje organów podatkowych, np.:

• interpretacja indywidualna z dnia 26 marca 2008 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (lBPB2/415-12/08/HS), w której stwierdzono, że: „(…) w przypadku sprzedaży opcji na akcje przychód z tej transakcji stanowić będzie przychód o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 10 UPDOF (przychód z kapitałów pieniężnych)”;
• interpretacja indywidualna z dnia 14 lipca 2008 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (ILPB2/415-307/08-2/JK), w której wskazano, że pojęcie pochodnych instrumentów finansowych obejmuje swoim zakresem również przyznaną osobom uprawnionym opcję, czyli prawo do nabycia akcji spółki. Zatem sprzedaż opcji na akcje stanowi przychód z kapitałów pieniężnych opodatkowany z zastosowaniem 19% stawki podatkowej.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 10 cytowanej ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.

Przez pochodne instrumenty finansowe zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 13 ww. ustawy, rozumie się instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384).

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy – instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:

1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
2. instrumenty rynku pieniężnego,
3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
8. kontrakty na różnicę,
9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.

Przepisy ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi nie zawierają definicji legalnej opcji.

W doktrynie i judykaturze przyjmuje się, że opcja jest pochodnym instrumentem finansowym, dającym posiadaczowi prawo do zawarcia transakcji określonym instrumentem bazowym (a wiec do kupna lub sprzedaży akcji, walut, indeksów giełdowych itd.) w przyszłym terminie, po z góry określonej cenie.

Źródłem powstania opcji jest kontrakt opcyjny, będący umową, w której jedna strona zobowiązuje się, na żądanie drugiej strony, do kupna lub sprzedaży w określonym momencie w przyszłości oznaczonej liczby akcji po z góry ustalonej cenie albo do dokonania rozliczenia pieniężnego, gdzie nie ma miejsca faktyczna dostawa instrumentu bazowego, a jedynie realizacja kwoty pieniężnej odpowiadającej wartości tego instrumentu.

Innymi słowy, realizacja praw wynikających z opcji może nastąpić poprzez wybór jednego z dwóch następujących wariantów:

1. nabycie akcji (lub innego instrumentu bazowego) wystawcy opcji po cenie określonej w momencie przyznania opcji,
2. otrzymanie od wystawcy opcji kwoty rozliczenia odpowiadającej wartości instrumentu bazowego.

Z treści przedstawionego we wniosku stanu faktycznego i jego uzupełnienia wynika, że Wnioskodawca, zaangażowany w polskiej spółce C. Sp. z o.o., jest uczestnikiem programu M. (Program), prowadzonego przez spółkę F. S.A. z siedzibą w Luksemburgu (Spółka F.), skierowanego do pracowników spółek należących do grupy. W roku 2006 przyznane zostały Wnioskodawcy nieodpłatnie tzw. S. (opcje na akcje) w ilości 17.750, które upoważniały Wnioskodawcę, pod pewnymi warunkami, do zakupu akcji nowej emisji po stałej cenie w spółce luksemburskiej będącej spółką akcyjną. Prawo do objęcia akcji spółki luksemburskiej nie zostało przyznane Wnioskodawcy na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy tej spółki. Przyznane Wnioskodawcy opcje na akcje nie były oferowane w ramach oferty publicznej i nie były notowane na giełdzie papierów wartościowych. Opcje na akcje mogły automatycznie wygasnąć, bez prawa do jakiejkolwiek rekompensaty, jeżeli zatrudnienie Wnioskodawcy w spółce należącej do grupy F. S.A. zostałoby zakończone. Koszty związane z realizacją Programu nie były i nie są ponoszone przez spółkę polską. Co do zasady przyznane opcje były niezbywalne, za wyjątkiem możliwości przekazania ich spółce, w której jedynym właścicielem jest Wnioskodawca, jego małżonka bądź dzieci. Program nie określał szczegółowej formy ani zasad „przekazania” opcji na akcje spółce, w której Wnioskodawca, jego małżonka bądź dzieci byli jedynymi właścicielami. W ocenie Wnioskodawcy przyznane w ramach Programu opcje na akcje wykazują cechy pochodnego instrumentu finansowego w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2009 r. o obrocie instrumentami finansowymi. W roku 2010 wprowadzone zostały modyfikacje do Programu. Zgodnie z nowymi zasadami Spółka F. wyraziła zgodę na odstąpienie od zakazu zbywalności opcji na akcje, w stosunku do których Wnioskodawca nie nabył prawa do realizacji w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków, tj.:

• Wnioskodawca zaakceptuje ofertę złożoną przez S., z siedzibą w Luksemburgu (dalej jako: „Spółka S.”) dotyczącą sprzedaży wszystkich posiadanych opcji na akcje, w stosunku do których nie nabył prawa do ich realizacji,
• Wnioskodawca zrealizuje wszystkie opcje na akcje, w stosunku do których nabył prawo do ich realizacji.

W związku z wprowadzoną w 2010 r. modyfikacją Programu, w opinii Wnioskodawcy przyznane Wnioskodawcy opcje na akcje wykazują cechy papieru wartościowego w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Wnioskodawca w 2010 r. sprzedał na rzecz spółki S. z siedzibą w Luksemburgu 13.501 opcji, w stosunku do których nie nabył prawa do realizacji.

Mając na uwadze powyższe, z uwagi na to, że przyznane Wnioskodawcy w roku 2006 w ramach przedmiotowego Programu opcje na akcje były niezbywalne, nie istniał rynek, na którym takie instrumenty byłyby oferowane osobom trzecim, skutkuje to tym, iż nie było możliwe ustalenie ceny rynkowej stosowanej przy udostępnianiu ww. praw. W konsekwencji samo otrzymanie w 2006 r. opcji na akcje przez Wnioskodawcę nie rodzi skutku w postaci powstania przychodu. Otrzymanie opcji na akcje nie stanowi nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest bowiem związane z jakimkolwiek przysporzeniem w majątku osoby otrzymującej opcję.

Natomiast w momencie częściowej realizacji opcji na akcje, która nastąpiła w wyniku wprowadzonej w 2010 r. modyfikacji Programu, tj. w momencie preferencyjnego nabycia akcji spółki z siedzibą w Luksemburgu po stronie Wnioskodawcy powstał przychód z kapitałów pieniężnych, który należy zakwalifikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przyjmując za Wnioskodawcą, iż przyznane w 2006 r. w ramach Programu opcje na akcje wykazują cechy pochodnego instrumentu finansowego w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538 ze zm.).

Z uwagi na to, że w wyniku dokonanej w 2010 r. realizacji opcji na akcje Wnioskodawca nabył akcje spółki z siedzibą w Luksemburgu, należy uwzględnić zapisy Konwencji z dnia 14 czerwca 1995 r. zawartej między Rzeczpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1996 r. Nr 110, poz. 527).

Zgodnie z art. 22 Konwencji, część dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, które nie są objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej konwencji, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Zatem do opodatkowania dochodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów podatkowych, tj. nabycia akcji spółki z siedzibą w Luksemburgu w wyniku wprowadzonej modyfikacji Programu należy zastosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na gruncie polskiego prawa nabycie akcji spółki luksemburskiej w wyniku realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych zakwalifikowane zostało do źródła przychodów jakim są kapitały pieniężne, wymienione w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 17 ust. 1b ww. ustawy, przychód określony w ust. 1 pkt 10 powstaje w momencie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.

Tym samym przychód z tytułu realizacji opcji na akcje powstał po stronie Wnioskodawcy w dacie nabycia akcji spółki z siedzibą w Luksemburgu i będzie równy wartości rynkowej akcji nabytych w wyniku realizacji praw wynikających z opcji.

W myśl art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Natomiast stosownie do treści art. 30b ust. 2 pkt 3 ww. ustawy, dochodem z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a.

W opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca nie może pomniejszyć kwoty osiągniętego przychodu o koszty uzyskania przychodu, gdyż z treści uzupełnienia wniosku na wezwanie tut. organu wynika, że Wnioskodawca przedmiotowe opcje na akcje nabył nieodpłatnie. Oznacza to, że kwota dochodu równa jest kwocie przychodu osiągniętego z realizacji praw pochodnych.

Po zakończeniu roku podatkowego, tj. w terminie do 30 kwietnia 2011 r. Wnioskodawca obowiązany był w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1 (PIT-38) wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z kapitałów pieniężnych, w tym dochody z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.

Jak wynika ze stanu faktycznego w 2010 r. wprowadzono modyfikację Programu, w wyniku której Spółka F. wyraziła zgodę na odstąpienie od zakazu zbywalności opcji na akcje, w przypadku łącznego spełnienia przez Wnioskodawcę warunków, tj. Wnioskodawca zobowiązany był zaakceptować ofertę złożoną przez S., z siedzibą w Luksemburgu dotyczącą sprzedaży wszystkich posiadanych opcji na akcje, w stosunku do których Wnioskodawca nie nabył prawa do ich realizacji oraz zrealizuje wszystkie opcje na akcje, w stosunku do których nabył prawo do ich realizacji. W związku z wprowadzoną w 2010 r. modyfikacją, w opinii Wnioskodawcy przyznane opcje na akcje wykazują cechy papieru wartościowego w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Przez papiery wartościowe zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rozumie się papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384).

Zgodnie z art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych – rozumie się przez to inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne).

Wnioskodawca w 2010 r. sprzedał na rzecz spółki S. z siedzibą w Luksemburgu 13.501 opcji, w stosunku do których nie nabył prawa do ich realizacji, zatem osiągnięty z tego tytułu przychód Wnioskodawca zobowiązany był zakwalifikować do przychodu z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie bowiem z treścią art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Ponieważ w wyniku dokonanej w 2010 r. sprzedaży opcji na akcje spółki z siedzibą w Luksemburgu, które w następstwie wprowadzonej modyfikacji Programu wykazują, jak twierdzi Wnioskodawca cechy papieru wartościowego należy odwołać się do postanowień Konwencji z dnia 14 czerwca 1995 r. zawartej między Rzeczpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1996 r. Nr 110, poz. 527).

Artykuł 13 Konwencji reguluje zasady opodatkowania zysków ze sprzedaży majątku (przeniesienia własności majątku).

Stosownie do art. 13 ust. 1 Konwencji, zyski osiągnięte przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z przeniesienia własności majątku nieruchomego, o którym mowa w artykule 6, a położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego stanowiącego część majątku zakładu, który przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa posiada w drugim Umawiającym się Państwie, albo z przeniesienia własności majątku ruchomego należącego do stałej placówki, którą osoba zamieszkała w Umawiającym się Państwie posiada w drugim Umawiającym się Państwie dla wykonywania wolnego zawodu, łącznie z zyskami uzyskanymi z przeniesienia własności takiego zakładu (odrębnie albo razem z całym przedsiębiorstwem) lub takiej stałej placówki, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie (art. 13 ust. 2 Konwencji).

W myśl art. 13 ust. 3 Konwencji, zyski osiągnięte z przeniesienia tytułu własności statków morskich, statków powietrznych lub pojazdów drogowych eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej, barek eksploatowanych w transporcie na wodach śródlądowych lub majątku ruchomego związanego z eksploatacją takich statków morskich, powietrznych pojazdów drogowych albo barek podlegają opodatkowaniu tylko w tym.

Zgodnie z art. 13 ust. 4 Konwencji, zyski z przeniesienia tytułu własności majątku nie wymienionego w ustępach 1, 2 i 3 podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym przenoszący tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Natomiast punkt 5 uwag ogólnych do art. 13 Modelowej Konwencji OECD stanowi, iż artykuł ten nie zawiera dokładnej definicji określenia zysków majątkowych. Wyrazy „przeniesienie własności majątku” są użyte w celu objęcia nimi szczególnie zysków z majątku pochodzących ze sprzedaży, zamiany, a również z częściowej sprzedaży, wywłaszczenia, przekazania spółce w zamian za akcje, sprzedaży praw, darowizny, a nawet pośmiertnego przekazania majątku (str. 201 Komentarza do Modelowej Konwencji OECD).

Zatem w przedmiotowym stanie faktycznym zastosowanie znajduje przepis art. 13 ust. 4 Konwencji, w konsekwencji czego uzyskany przez Wnioskodawcę dochód podlega opodatkowaniu z zastosowaniem przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Na podstawie art. 30b ust. 2 pkt 1 cytowanej ustawy, dochodem, o którym mowa w ust. 1 jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 – osiągnięta w roku podatkowym.

Z treści uzupełnienia wniosku na wezwanie tut. organu wynika, że Wnioskodawca przedmiotowe opcje nabył nieodpłatnie, a zatem przychód z ich sprzedaży nie może zostać pomniejszony o koszty ich nabycia.

Po zakończeniu roku podatkowego, tj. w terminie do 30 kwietnia 2011 r. Wnioskodawca obowiązany był w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1 (PIT-38) w związku z art. 30b ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z kapitałów pieniężnych, w tym dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych. W tym samym terminie dokonać wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy).

Reasumując stwierdzić należy, iż w związku z uczestnictwem Wnioskodawcy w Programie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwzględnieniem postanowień Konwencji z dnia 14 czerwca 1995 r. zawartej między Rzeczpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, po stronie Wnioskodawcy powstał w momencie:

• częściowej realizacji opcji na akcje, która nastąpiła w wyniku wprowadzonej w 2010 r. modyfikacji Programu, tj. w momencie preferencyjnego nabycia akcji spółki z siedzibą w Luksemburgu jako przychód z kapitałów pieniężnych, który należy zakwalifikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• sprzedaży opcji na rzecz spółki z siedzibą w Luksemburgu. Osiągnięty z tego tytułu przychód Wnioskodawca zobowiązany był zakwalifikować do przychodu z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo – odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych – wskazać należy, iż orzeczenia te dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw, osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedmiotowym stanie faktycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.